Η μοναδική φυτεία αλόης στο Ηράκλειο Κρήτης

 Πριν από 15 χρόνια, ο Ηλίας Χρονάκης φύτεψε ένα φυτό αλόης βέρα (aloe vera) ύψους μόλις δέκα εκατοστών στην περιοχή Τσούτσουρος, στα νότια του νομού Ηρακλείου Κρήτης.

Σήμερα ο 77χρονος καλλιεργητής διαθέτει 200.000 φυτά, έχει δημιουργήσει τη μοναδική φυτεία αλόης που υπάρχει στην Ελλάδα και μία από τις ελάχιστες της Ευρώπης (υπάρχουν μόνο στην Ισπανία). Παράλληλα, συζητά με ξένους υποψήφιους επενδυτές ώστε η εταιρεία του «Louis Aloe» να δημιουργήσει μονάδα επεξεργασίας αλόης και διάθεσής της εντός και εκτός Ελλάδας.

Μηχανικός στην Αεροπορία Στρατού, ο Ηλίας Χρονάκης παραιτήθηκε στα 32 του και έφυγε στο Βανκούβερ του Καναδά για να ανοίξει συνεργείο αυτοκινήτων. Γνώρισε την αλόη από μια κρέμα που του συνέστησαν να χρησιμοποιεί για να επουλώνει τους καθημερινούς μικροτραυματισμούς και τα γδαρσίματα στα χέρια. Φύτεψε αλόη στον κήπο του στον Καναδά κι αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά με την καλλιέργεια του φυτού όταν επέστρεψε στην Ελλάδα.

«Πήρα την απόφαση να ασχοληθώ με την καλλιέργεια αλόης βέρα όταν υποχρεώθηκα να πουλήσω το λάδι που έβγαζα προς 1,95 ευρώ το κιλό ενώ μου στοίχιζε 2,5 ευρώ. Θύμωσα τόσο πολύ, που πήρα μια μέρα τη μπουλντόζα και ξερίζωσα τις πιο πολλές ελιές μου. Νόμιζαν ότι τρελάθηκα. Αφησα μόνο όσες βρίσκονταν γύρω στο χωράφι για να διακρίνονται τα όρια, να βγάζω το λάδι που χρειαζόμουν και για έχουν ίσκιο οι εργάτες που θα δούλευαν για την αλόη...» εξηγεί ο Η. Χρονάκης για το πώς αποφάσισε να κάνει το καλλιεργητικό άλμα. Σε μια περιοχή όπως η Κρήτη όπου το λάδι αποτελεί σήμα κατατεθέν.

Ο ίδιος εκθειάζει τα πλεονεκτήματα από την καλλιέργεια αλόης σε σύγκριση με άλλων καλλιεργειών όπως της ελιάς ή του αμπελιού. «Θεωρείται ο κρίνος της ερήμου, περιέχει 200 οργανικά συστατικά, χρησιμοποιείται ευρύτατα από τη φαρμακευτική βιομηχανία και χαρακτηρίζεται ελιξίριο νεότητας. Χρειάζεται ελάχιστο πότισμα και περιποίηση. Απλώς ανοίγεις το λάκκο, φυτεύεις και περιμένεις το φυτό να μεγαλώσει. Σε αντίθεση με την ελιά ή το αμπέλι από τα οποία ο καρπός μαζεύεται μόνο μια συγκεκριμένη εποχή, από την αλόη μπορείς να κόβεις φύλλα για να πάρεις το ζελέ τους οποιαδήποτε στιγμή. Οποτε υπάρχει παραγγελία, για παράδειγμα».

Ιδανικά μέρη

Σύμφωνα με τον κρητικό καλλιεργητή ιδανικά μέρη για να καλλιεργηθεί η αλόη είναι τα παραλιακά, όπου δεν υπάρχει παγωνιά. Για το λόγο αυτό θεωρεί ότι προσφέρονται για την καλλιέργεια περιοχές όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Μυτιλήνη, η νότια Πελοπόννησος.

Το κόστος για την καλλιέργεια της αλόης είναι ιδιαίτερα προσιτό εκτιμά ο Η. Χρονάκης. «Σε ένα στρέμμα μπορούν να φυτευτούν έως 1.200 φυτά τα οποία κοστίζουν από 2 ευρώ για ένα φυτό 10 εκατοστών μέχρι 20 ευρώ για ένα φυτό ηλικίας ενάμισι έτους, το οποίο ύστερα από ένα χρόνο θα βρίσκεται σε παραγωγική ηλικία». Δεν χρειάζεται, ωστόσο, να δαπανήσει μεγάλο ποσό αφού ένα φυτό «μάνα» μπορεί να δημιουργήσει τουλάχιστον δέκα παραφυάδες μόλις συμπληρωθούν δυόμισι χρόνια, καθεμία από τις οποίες αποτελεί ένα νέο φυτό. Υπολογίστε ότι ένα φυτό φτάνει σε παραγωγική ηλικία όταν συμπληρωθούν δυόμισι χρόνια, ενώ ένα χρόνο αργότερα μπορεί κανείς να παίρνει μόνο τα φύλλα του».

Πόσα χρήματα, όμως, μπορεί να προσδοκά κάποιος από μια τέτοια καλλιέργεια; Σύμφωνα με τον Η. Χρονάκη, όταν το φυτό φτάσει σε παραγωγική ηλικία ώστε να μπορούν να κοπούν τα φύλλα του (σε ηλικία τρισήμισι ετών) ο καλλιεργητής μπορεί να πάρει 15-20 φύλλα από τα οποία παίρνει περί τα 10 κιλά ζελέ (χυμό) αλόης. Η τιμή του χυμού στην αγορά φτάνει τα 10-15 ευρώ το κιλό ενώ οι φαρμακευτικές εταιρείες προσφέρουν έως και 200 ευρώ το κιλό για προϊόν με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Η συγκεκριμένη αγορά θεωρείται ιδιαίτερα δυναμική, καθώς υπολογίζεται ότι το 25% των φαρμακευτικών σκευασμάτων που κυκλοφορούν παγκοσμίως περιλαμβάνουν και αλόη. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι εισάγονται κατά μέσο όρο από τη Γερμανία περί τους 5 τόνους χυμού αλόης την ημέρα. Παρά το δυναμισμό της συγκεκριμένης καλλιέργειας, ωστόσο φαίνεται πως αντιμετωπίζεται ακόμα ως εξωτικό φρούτο από τις αρμόδιες υπηρεσίες. «Πενήντα τηλέφωνα έκανα αλλά άκρη δεν βρήκα. Δεν υπάρχει υπηρεσία στην Ελλάδα η οποία να μπορεί να πιστοποιήσει αν ο χυμός της αλόης είναι ή όχι τοξικός, απαραίτητη προϋπόθεση για τη συσκευασία της. Υποχρεωθήκαμε να αναζητήσουμε πληροφορίες στο εξωτερικό...» λέει χαρακτηριστικά ο Η. Χρονάκης.

Ο κρητικός καλλιεργητής, ωστόσο, βρίσκεται αυτό το διάστημα σε επαφή με ενδιαφερόμενους ξένους επενδυτές, οι οποίοι αναζητούν φυτείες αλόης και στοχεύει να προχωρήσει άμεσα στη δημιουργία μονάδας επεξεργασίας του φυτού.

enet.gr

Read more »

Σκυλάκι (Antirrhinum majus)

Τα σκυλάκια, φυτεμένα σε ομάδες, αποτελούν χρωματιστές οάσεις στον καλοκαιρινό μας κήπο. Τα χαριτωμένα τους λουλούδια μοιάζουν με κεφάλι σκύλου κι έτσι πήραν το όνομά τους. Είναι κατάλληλα για ηλιόλουστα σημεία καθώς αντέχουν και τον πιο καυτό ήλιο και το ύψος τους ποικίλλει ανάλογα με την ποικιλία.

 Είναι πανεύκολα στην καλλιέργειά τους και οι ψηλές ποικιλίες αποτελούν πανέμορφα λουλούδια για το βάζο σας ενώ οι θαμνώδεις ποικιλίες θα γεμίσουν με χρώμα τις ηλιόλουστες γωνιές του κήπου σας ή θα στολίσουν τις γλάστρες στο μπαλκόνι σας. Τα λουλούδια εμφανίζονται κατά μήκος ενός μακριού μίσχου, εναλλάξ γύρω από το μίσχο όπως περίπου και τα ζουμπούλια ενώ τα χρώματά τους ποικίλουν από κόκκινα μέχρι λευκά, σε όλους τους ενδιάμεσους τόνους, μάλιστα τελευταία έχουν εμφανιστεί και δίχρωμες ποικιλίες.

Γεμίστε ένα ρηχό δοχείο με χώμα και σκορπίστε τους σπόρους στην επιφάνεια του χώματος. Σκεπάστε τους ελαφρά με χώμα, κατά προτίμηση κοσκινισμένο, και ποτίστε με ποτιστήρι ή ψεκαστήρι ώστε να οι σπόροι να μην παρασυρθούν από το νερό και βγουν στην επιφάνεια. Όταν τα φυτά φτάσουν στο στάδιο των 4 φύλλων, μεταφυτεύστε τα στον κήπο ή σε γλάστρες.

Τα σκυλάκια είναι καλύτερα να φυτεύονται σε ομάδες είτε στον κήπο είτε σε συνδυασμό με άλλα φυτά στις γλάστρες. Αν αγοράζετε για πρώτη φορά τέτοιους σπόρους, διαβάστε τις οδηγίες στο πακέτο των σπόρων ώστε να ξέρετε το ύψος που θα φτάσει η συγκεκριμένη ποικιλία που έχετε αγοράσει πριν αποφασίσετε το σημείο που θα το μεταφυτεύσετε.

Οταν ο καιρός αρχίσει να κρυώνει τα σκυλάκια σας θα ξεραθούν και θα πρέπει να τα ξεριζώσετε. Μαζέψτε τους σπόρους τους και αποθηκεύστε τους μέχρι την επόμενη άνοιξη, σε δροσερό και ξηρό σημείο. Η θήκη των σπόρων τους είναι οβάλ, στο μέγεθος περίπου ενός ανθισμένου τους λουλουδιού και έχει δύο ή περισσότερες μικρές τρυπούλες στην επιφάνειά της. Κάθε τέτοια θήκη περιέχει αρκετούς μικρούς μαύρους σπόρους και θα πρέπει να την τρίψετε/σπάσετε για να πάρετε τα σποράκια.

Read more »

Δυόσμος (Mentha viridis)

Πολυετές φυτό που φτάνει έως και τα 70εκ. ύψος. Μοιάζει πολύ με την μέντα, από την οποία διαφέρει στο χρώμα του βλαστού, που στον δυόσμο είναι πράσινος σε αντίθεση με αυτό της μέντας που είναι ιώδες. Αναπτύσσεται πολύ καλά σε γλάστρες. Επιλέξτε γλάστρες που να στραγγίζουν εύκολα. Ο δυόσμος έχει ανάγκη το νερό. Μην αφήνετε το χώμα στις γλάστρες ή στον κήπο σας να στεγνώσει. Δεν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα από εχθρούς και ασθένειες.

Μαζεύουμε τα φύλλα και τα χρησιμοποιούμε ποτέ όμως πρίν την άνθηση. Τα φύλλα του δυόσμου νωπά ή αποξηραμένα χρησιμοποιούνται στην μαγειρική, ενώ το αιθέριο έλαιο του στην ζαχαροπλαστική, αρωματοποιία κ.α.

Read more »

Κέστρο ή Νυχτολούλουδο (Cestrum Nocturnum)

Πολύ γνωστό σε όλους μας και ιδιαίτερα δημοφιλές για το μεθυστικό του άρωμα. Αν και το βλέπουμε πολύ συχνά στη χώρα μας, προέρχεται από τροπικές περιοχές, κυρίως από την Κεντρική Αμερική και τις Δυτικές Ινδίες.

Πρόκειται για θάμνο, με γυαλιστερά και μεγάλα πράσινα φύλλα. Ανθίζει από τα τέλη της άνοιξης ως το φθινόπωρο. Τα λουλούδια του δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά σε εμφάνιση, όμως η αξία τους είναι στο γλυκό τους άρωμα που μάλιστα είναι ιδιαίτερα έντονο. Και βεβαίως, το βασικό του χαρακτηριστικό, είναι ότι το άρωμά του είναι έντονο μετά τη δύση του ηλίου και όλη τη νύχτα. Προφανώς αυτός είναι και ο λόγος που όλοι μας το αποκαλούμε νυχτολούλουδο και δεν χρησιμοποιούμε το κανονικό του όνομα. Συχνά αποκαλείται και «Βασίλισσα της Νύχτας» ή «Γιασεμί της Νύχτας» παρόλο που στην ουσία δεν έχει καμία σχέση με το γνωστό μας γιασεμί.

Το κέστρο χρειάζεται άφθονο φως, επιλέξτε λοιπόν ένα σημείο που να δέχεται πρωινό ήλιο. Ο καυτός μεσημεριανός ήλιος του καλοκαιριού μπορεί να «κάψει» τα φύλλα του. Θα το καταλάβετε αν δείτε τα φύλλα να γίνονται άσπρα στις άκρες τους και σιγά σιγά το άσπρο χρώμα να προχωράει προς το εσωτερικό του φύλλου. Με τα χρόνια πάντως, το κέστρο μπορεί να συνηθίσει και να αναπτύσσεται και σε σημεία που δέχονται ήλιο όλη την ημέρα.

Θα χρειαστεί να το ποτίζετε συχνά, με πολύ νερό, όμως το ριζικό του σύστημα είναι ευαίσθητο και το έδαφός του θα πρέπει να έχει άριστη αποστράγγιση. Αν είναι δυνατόν, πριν το φυτέψετε, προσθέστε στο έδαφος χαλίκι και άμμο. Το κέστρο θα σας δείξει αμέσως ότι χρειάζεται πότισμα, τα κλαδιά του και τα φύλλα του θα μαραθούν, όμως θα ανακάμψουν λίγη ώρα μετά το πότισμα.

Γενικά είναι από τα φυτά που δεν ζητούν πολύ περιποίηση, θα χρειαστεί όμως ιδιαίτερη φροντίδα για να το προστατέψετε από την παγωνιά που μπορεί να το καταστρέψει. Το κέστρο μπορεί να αντέξει χαμηλές θερμοκρασίες για λίγες ημέρες, όμως αν το θερμόμετρο πέσει κάτω από το 0 ή αν οι χαμηλές θερμοκρασίες διαρκέσουν για πολλές ημέρες, το φυτό σας μάλλον δεν θα τα καταφέρει. Πάντως αν το κέστρο σας καεί από την παγωνιά, μην βιαστείτε να το πετάξετε. Όταν περάσει ο κίνδυνος παγωνιάς κι αρχίσει να ζεσταίνει ο καιρός, κλαδέψτε όλα τα «καμένα» κλαδιά και κάντε υπομονή. Αν είστε τυχεροί το ριζικό σύστημα μπορεί να έχει επιζήσει και το φυτό σας να ξαναπετάξει.

Επίσης, το νυχτολούλουδο δεν τα πάει καλά με την αλμύρα, επομένως αποφύγετε να το φυτέψετε σε σημεία κοντά στη θάλασσα.

Το κέστρο αναπτύσσεται σε μορφή θάμνου, όμως με τα χρόνια μπορεί άνετα να φτάσει σε ανάπτυξη και σχήμα μικρού δέντρου. Η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται είναι εντυπωσιακή και μέσα σε ένα και μόλις χρόνο το νυχτολούλουδό σας θα μεγαλώσει περισσότερο από όσο φαντάζεστε. Το κέστρο, ως θάμνος, αποτελεί καλή λύση για τη δημιουργία μυρωδάτου παραπετάσματος κοντά σε φράχτες. Το νυχτολούλουδο μπορεί να καλλιεργηθεί και σε μεγάλες γλάστρες (πάντα σε εξωτερικό χώρο) όμως η ανάπτυξή του θα είναι πολύ περιορισμένη σε σχέση με τα φυτά που μεγαλώνουν στον κήπο. Είτε στον κήπο είτε σε γλάστρα, το νυχτολούλουδό σας θα είναι πολύ ευτυχισμένο αν το λιπαίνετε κάθε 15 περίπου ημέρες κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού. Όταν ο καιρός αρχίσει να κρυώνει, θα πρέπει σταδιακά να σταματήσετε τη λίπανση και να αφήσετε το φυτό να ξεκουραστεί.

Αν θέλετε να κλαδέψετε το νυχτολούλουδο, κυρίως για να ελέγξετε το σχήμα του, θα πρέπει να το κάνετε νωρίς την άνοιξη πριν αρχίσει να εμφανίζεται νέα ανάπτυξη ή το φθινόπωρο μετά το τέλος της ανθοφορίας. Αν κλαδέψετε την άνοιξη, να είστε λίγο προσεκτικοί γιατί τα λουλούδια εμφανίζονται πάνω στους νέους βλαστούς και όχι στα ξυλοποιημένα παλιά κλαδιά. Επομένως, αν έχει αρχίσει η ανάπτυξη νέων κλαδιών καλύτερα να αφήσετε το κλάδεμα για το φθινόπωρο. Γενικά το κέστρο θα επωφεληθεί από ένα βαθύ κλάδεμα καθώς πέρα από το να ελέγχει το σχήμα, το κλάδεμα κυρίως ενισχύει την ανάπτυξή του.

Η ανάπτυξη και η ανθοφορία του γίνονται σε κύκλους: έντονη ανθοφορία, με το τέλος της ανθοφορίας έντονη ανάπτυξη του φυτού, έντονη ανθοφορία και πάλι, ανάπτυξη του φυτού και πάει λέγοντας. Ανθίζει κατά περιόδους, από τα τέλη της άνοιξης ως το φθινόπωρο μέχρι η θερμοκρασία να πέσει σε χαμηλά επίπεδα.

Τα λουλούδια του είναι μικρά και σωληνοειδή, όχι ιδιαίτερα όμορφα, σε χρώμα υπόλευκο έως πολύ ανοιχτό πράσινο. Το άρωμά τους είναι ιδιαίτερα έντονο, γλυκό και βαρύ γι΄αυτό θα ήταν καλό να το φυτέψετε σε κάποια άκρη του κήπου σας κι όχι δίπλα από τα παράθυρά σας, ειδικά αν στο σπίτι σας ζουν άτομα με άσθμα ή πολύ μικρά παιδιά. Εχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου το άρωμα του κέστρου έχει προκαλέσει ζαλάδες και ναυτία σε κάποιους ανθρώπους καθώς και κρίσεις άσθματος σε άτομα με χρόνιο πρόβλημα. Όταν τα λουλούδια μαραθούν, τη θέση τους θα πάρουν μικρά υπόλευκα «μπαλάκια» που μοιάζουν με μικροσκοπικά κερασάκια και περιέχουν σπόρους.

Μπορείτε να το πολλαπλασιάσετε από σπόρο και ακόμα πιο εύκολα από κομμένα κλαδιά. Ειδικά τα κομμένα κλαδιά του μπορούν εύκολα να αναπτύξουν ρίζες μέσα σε ένα ποτήρι νερό. Θα χρειαστείτε περίπου 4 εβδομάδες μέχρι να μπορέσετε να μεταφυτεύσετε το νέο σας φυτό στο χώμα. Αν ο κήπος σας χρειάζεται άρωμα, τότε σίγουρα το νυχτολούλουδο είναι το φυτό που πρέπει να φυτέψετε. Θα το βρείτε σε όλα τα οργανωμένα φυτώρια.

Read more »